Правам аралыше органлаште, Швейцарий-тиде тӱҥ мут швейцарий гыч коло куд кантонышто, нуным кантон полиций органыште пашам ыштенТыгак муниципал орган-влакым южо ола полицийыште пашам ыштен, тидлан правам кантон семын палемдыме. Федерал лӱмын ыштыме ӱлнӧ пуымо мутым кучен чекыште да правительствын полышыж деч арален. Федерал орган-влак правам аралаш шогалтыме правительстве тӱшка колтен огыл. Правам аралыше орган кӱкшытыштӧ шукталтше паша иктешлыше кугыжаныш Совет полиций кантон. Полиций федерал ведомство, организаций-влак, юстиций да полиций департаментын федерал кучен, виктарен тӱнямбал операцийым, а тыгак уголовный полиций деч полышым йодын кертеш кантон тергымаш эртарыше-влак дене келшен юрисдикциян федеральный (мутлан, угарман кылым ышташ, оксам да терроризм отмывание). Следствий управлений уголовный полицийжым федерал кучемышке, изи лӱмын подразделенийым операцийым ыштен, Айнзатцтӱшка-влакын тигр, 2009 ий марте илен ок лий декат коштын. Чек аралыме департаментын федерал гыч швейцарийысе корпус финанс вашешта. Швейцарий сарзе вуйлатыше Федерал Департамент аралымаш, спорт да арален граждан, сарзе да полиций сарзе профессионал лӱдыкшыдымылык службыжо шуктен. Тиде сомылым, вооружённый вийын, тичмаш налмаште, тыгак а, кантонлаште лийын ситуацийлан келшыше задачым шынден кертше вий полиций, полиций ресурс граждан кушташ ситыше огыл, але кузе тыгай пуламыр катастрофа масштабан. Ты пашаште, военный да гражданский ответственностьым почеш командысе кантонлан пуэныт.
Кӱртньыгорно уло швейцарийысе полицийын мучаш марте илышыште чынак лийын огыл 1990 ий.
Тидын марте, радамыш кондыман бортпроводник лий товатлыше, нуно кухньышто лӱдыкшыдымылыкым ышташ да ешартыш йӧн дене паша тӱҥ шотышто суаплыкше деке кидыштыже пистолетым куштат. Тӱҥалтыш 1990 ий, кӱртньӧ корнышто лӱдыкшыдымылык полиций пашаеҥ лияш кӧргӧ вий але пашаш налме bahnpolizei йымалне лум, лӱдыкшыдымылык верч мутым S-Bahn, Цюрих ола воктенысе кӱртньӧ корно мер вапш мошто. Баллончикым пурысым офицер да тудын тоя дене оборудоватлыме лийын, уло да сар ӱзгар-влак нумалаш кӧнен огыл полномочийым но пеш аҥыражак лийман. Вуйсавырныш тидын годым, кӱртньӧ корно компаний ag sbb securitas федерал ден швейцарий, мерым ыштыза ага securitrans спецслужба транспорт, кушто вара bapo шыҥдараш лиеш. Мер транспорт компаний 2010 ий лӱдыкшыдымылык федерал законым лукмо Нерген, кӱртньыгорно транспорт шотышто полицийын да полицийыш юридический зонтиклан пӧртылаш амал лиеш йымалне сбб парк. 2012 ий, подразделенийын мер транспорт предприятийын лийме нерген пунчалым лукташ тыршена, мо тудо саргарже чия да полицийыш полномочийым транспорт офицер шуеш. Тӱрло кундемла гыч таче транспорт да полицийыш securitrans кылвер Коло куд швейцарийысе полицийын органже да правам аралыше орган-влак шуко кантон негызым полиций муниципал орган-влакым шотлалтеш. Нуно федеральный кучем вуйым пуэн огыл Нуным кантон але полиций командир пӧлка муниципал вуйлатыше докладым ышташ келша, нуным кантон шотлалтын советын членже да муниципал вуйлатыше.
Полицейский профессионал ямдылен кантон вузын вуйлатышышт, учреждений полицейский полиций гыч академийын пырля латкок тунемшыже, 2007 ийыште ыштыме.
Икмыняр лӱдыкшыдымылык службыжо частный уло, да кузе тыгай компаний-влак ag securitas Protectas швейцарийыште. Нуно агент (полиций семын палемдалтын кӱшкырак деч посна кӱртньыгорно) правам аралыше орган лийын огыл, тыгай властьым кучышо, тыглай граждан мо. 6 швейцарий марте 124 чумыр куатшым дене петырен, кучен 736, швейцарийысе кантон чыла тӧрлымӧ.
