Арбитражный суд спорт

Арбитражный суд спорт (CAS-француз: третейский суд-дю-спорт, ТАС) квазин тӱнямбал-суд орган, арбитраж спорт ӱчашымаш шотышто йӧным ышташ кумылаҥденШтаб-пачерыштыже уло Эртымгорнызо-влак (Швейцарий) да судын нью-йоркышто, Сидней ден Эртымгорнызо-влак. Кызытсе жаплан олимпий олаште суд налын ышталтын. Так манын, ӱчашыше вел-влакын марийвлак коклаште соглашенийым cas улмыж годым веле пуэн кертыт, кудыжын рашемдаш CAS обращений. Но хартия 61 олимпиадыште правил дене келшен, ӱчашаш чыла кыл дене олимпий модмаш-влак, CAS гына пуэн кертеш, федераций, калык-влак кокласе олимпий уло (уло гын) юрисдикциян кас шотло, кеч икмыняр ӱчашат. 2009 ий кодекс антидопинговый тӱня гоч шукталтшаш, чыла подписант, калык-влак кокласе олимпий комитет да тиде шотышто национальный федерацийым олимпий улыт, правил пудыртымашым шотышто cas антидопинговый юрисдикциян. 2016 ий гыч тӱҥалын, кас годым олимпий модмашыште судья антидопинговый пӧлка допинг, нӧренам алмаштышыже валерий комиссий. Тиде пунчал судышкыжо вуйым шийыт але лӱм-влак олимпий олаште cas керт уло, суд лӱм лиймеямде огыл гын, эре КАС. Икымше кандаш антидопинговый пӧлка-влакын пашаштым ончен, нунын кокла гыч шым допинговый шке компетенцийышт кугыт дене келшымышт годымак тӱҥалын. Арбитражный швейцарийысе организацийлаште, кӱшыл суд пунчалым швейцарий федерал cas шиймыжым лийын кертеш. Ӱжмаш арбитражный пунчалым, правил семын, сай огыл, нимогай аклыме шотышто йодмашым шуктымо радам лиеш да мо да аклаш тунемат, йырваш тып-калыкле да пунчалже дене мо лиймым радамын. Куд апелляций койыш радамым кучаш, пашам да кӱшыл судын пунчалже шотышто федерал cas деч вара гына пытара. Тидын годым матузаль лийын, футболист brasiliensis. Немыч ваштареш федерал клаудиа суд пунчалым луктеш пехштайн конькобежка германий, тудын укелыкыштыже юрисдикциян паша шотышто лекман.

Федерал суд пунчалым, йодмаш дене келшен германийысе вашлиймаш кас тӧртыкшот арбитражный суд мом, мом арбитр да утаралташ йӧным лийын кас апелляцийым могыр гыч швейцарийысе трибунал федерал да ойыркалыме йӧн лийын.

Политикышт да спорт дене нӧштылын, кап ондак лийын шонен кокласе олимпий комитет (нӧрӧ) Самаранч Хуан Антонио президент ӱчашымаш деч торлаш, модмо годым лийын. Нӧрӧ тудо 1984 ийыште ышташ лиеш 1992 ий, лийме касыште в. федерацийын интернационал паша шотышто пунчалым луктын лан гундель надырым конден, кӱшыл судышкыжо вуйым шийыныт швейцарий а вара федерал, КАС беспристрастность тавалымаш. Судын пунчалже швейцарийысе, чынак мо арбитражный суд кас лиеш, но шуко КАС ончале да нӧрышӧ кокласе кыл. Тиде кас реформо вашмут эрте манын, шке деч эрыкан улеш утларак ыштен нӧренам, организационно, финанс да. Тиде спортышто калык-влак кокласе эн кугу лектышыш вашталтыме шотышто ой-влакым ышташ тӱҥалме реформо арбитраж' (МТС), куржеш деч вара кас финансироватлымаш да коеш манын, тудо верыште эн нӧрӧ налын.

2004 ий гыч тӱҥалын, эн пытартыш, допинг профессионал лийме дене кусараш але cas жапыште футбол ассоциацийже дене ӱчашен ончо.

Суд шканышт спорт планым ыштеныт арбитраж тусо штаб-пачерыштыже гыч Шото де-Болие Béthusy кечывалвел ужашыште полышым (эртымгорнызо-влак).

Тӱсдымӧ, мо ынде системе-влак негызеш ышташ лукмо пунчалым луктын кас марте жап спортсмен-влак тӱнямбал федерацийын ifs бпс кутынь профилирование маркер: кас-Пехштайн 2009 1912 1913 ий, биологий ончыктымо деч вара олимпий увер панель суспендировать спортсмен, вӱр ынже пудырто.

Увер ЦС шотышто, тиде лабораторий уло кораҥмаш йоҥылыш лийын огыл, пеҥгыдемдыме семын спортсмен, но чарымылан кӧра вӱр манипулирование спортсмен. Тӱҥ суд 1912 1913 коклаште ойыртем да 2009 ийлан кас бпс шогат гын, молан чемпионатыш пуымо образец вӱрыштыжӧ пытартыш увер налме годым садак гыч уверым федерацийын спортсмен да спортсмен-влак огыл, официальный системысе у программым пога спортсменлан колтен. Лӱмын ыштыме судшо 2016 ийын август серымашыже лийме годым кум латкандаш дене модын, почмо церемоний деч кок кече ончыч рекордшымат эртен. российыш спортсмен дене кылдалтше тӱрлӧ лийме годым латик чарыме, допинг макларен отчетышто ончыктымо кугыжаныш полыш дене кылдалтмыжлан титаклыме. Шуко модыш мучаште 28 ияш улмыж годым, тудын дене кылдалтше правам латкуд россий гыч спортсмен-влак улыт.